Dostępność edukacji podstawowej na obszarach wiejskich województwa małopolskiego– studium przypadku powiatu miechowskiego = Accessibility to primary education in rural areas of the małopolskie voivodship – case study of Miechów district

Gil, Agnieszka; Semczuk, Marcin

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Dostępność edukacji podstawowej na obszarach wiejskich województwa małopolskiego– studium przypadku powiatu miechowskiego = Accessibility to primary education in rural areas of the małopolskie voivodship – case study of Miechów district Gil, AgnieszkaSemczuk, Marcin

Object structure

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 40

Gil, Agnieszka ; Semczuk, Marcin

accessibility to education ; rural areas ; Małopolska ; primary schools ; education

The subject of this work concerns primary education in rural areas of the Małopolskie Voivodship. The research is particularly focused upon Miechów district, which is located in the south-western part of the Małopolskie Voivodship. The authors strived to present the impact of demographic conditions upon the network of schools in this strongly depopulating region and identify to what extend trends among population limit the accessibility to after-school activities for children and adolescents. The aim of this paper is to present the location and accessibility of primary education institutions in Miechów district and also to assessthe organization of after-school activities which is a major factor in ensuring equal opportunities of education among children and adolescents. As a result of unfavorable demographic tendencies, schools are being closed down. In the Małopolskie Voivodship 143 (12.3%) primary schools were liquidated over the years 2000–2012 and these include mainly small,ruralschoolsin agricultural areas. The number of pupils attending primary schools decreased even more. Between the years 2000–2012 the number fell by over 80 thousand (from 280 thousand to just under 200 thousand which constitutes 30%). The authors attempted to determine essential information about children's travel to schools such as: residence place of children that are brought to particular schools, the average time of reaching school from where they live and the means of transport that a child chooses to reach the school. In 2008 the location of primary schools in the area of Miechów district allowed for relatively good accessibility within its borders. However, during the years 2008–2014 the spatial accessibility greatly decreased as a result of many institutions being closed down. The average time a child needs to reach school extended by 20% in the whole discussed area. The highest increase was observed in Kozłów commune, in which the time extended by 46% (to 3,4 minutes) and where 5 primary schools were liquidated.

1. Bajerski A., 2011, Organizacja przestrzenna i funkcjonowanie usług edukacyjnych w aglomeracji poznańskiej, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
2. Bajerski A., 2012, Przemieszczenia uczniów między obwodami szkolnymi a zróżnicowanie wyników publicznych szkół podstawowych i gimnazjów. Przypadek Poznania, Studia Regionalne i Lokalne, 2, s. 62–76.
3. Bajerski A., 2014, Lokalne konflikty wokół rejonizacji kształcenia na obszarach wiejskich w Polsce, Studia Regionalne i Lokalne, 4, s. 125–143.
4. Czapiewski K., Janc K., 2011, Accessibility to education and its impact on regional development in Poland, [w:] N. Adams, G. Cotella, R. Nunes(red.), Territorial Development, Cohesion and Spatial Planning – knowledge and policy development in an enlarged EU, Routledge, London, New York, s. 345–372.
5. Czapiewski K., Janc K., 2012, Dostępność do edukacji, jakość kształcenia i poziom wykształcenia mieszkańców a struktura funkcjonalna gmin województwa mazowieckiego, Mazowsze Studia Regionalne, 10, s. 33–51.
6. Dej M., Guzik R., 2011, The rural challenge: Spatial accessibility to secondary education in Poland within the transformation period, [w:] Á. Erőss, D. Karácsonyi, (red.) Geography in Visegrad and neighbour countries: Regional socio-economic processes in Central and Eastern Europe – 20 years in transition and 2 years in global economic crisis, Geographical Research Institute, Hungarian Academy of Sciences, Budapest, 65–74.
7. Dolata R., 2008, Szkoła – segregacje – nierówności, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
8. Domalewski J., 2010, Edukacja a procesy rozwoju obszarów wiejskich, [w:] M. Stanny, M. Drygas (red.), Przestrzenne, społeczno-ekonomiczne zróżnicowanie obszarów wiejskich w Polsce. Problemy i perspektywy rozwoju, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa.
9. Domalewski J., 2002, Zróżnicowanie oświaty na obszarach wiejskich, [w:] D. Waloszek, K. Wąż (red.), Nadzieja na zmianę. Szanse edukacyjne młodego pokolenia ze środowiska wiejskiego, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Zielona Góra.
10. Flaga M., Wesołowska M., 2002, Warunki kształcenia dzieci i młodzieży na obszarach wiejskich w województwie lubelskim, Studia Obszarów Wiejskich, 2, s. 83–93.
11. Guzik R., 2003, Przestrzenna dostępność szkolnictwa ponadpodstawowego, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
12. Guzik R., 2013, Edukacja i dojazdy do szkoły, [w:] R. Guzik, K. Wiedermann (red.), Zawodowy start. Przestrzenne uwarunkowania karier szkolnych i dalszych losów absolwentów, Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, Kraków, s. 17–46.
13. Guzik R., Wiedermann K. (red.), 2013, Zawodowy start. Przestrzenne uwarunkowania karier szkolnych i dalszych losów absolwentów, Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, Kraków.
14. Jędrzejczyk D., 2001, Podstawy geografii ludności, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa.
15. Komornicki T, Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W., 2010, Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej, Biuletyn KPZK PAN, 241, Warszawa.
16. Kozakiewicz M., 1975, Zróżnicowanie dostępu młodzieży do kształcenia w 1970 r., IRWiR PAN, Warszawa.
17. Kwieciński Z., 1975, Środowisko a wyniki pracy szkoły, IRWiR PAN, Warszawa.
18. Majkut J., 2010, Powody wyboru szkoły gimnazjalnej w wypowiedziach rodziców, XVI Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej, Toruń 2010.
19. Moseley M. J., 1979, Accessibility: The Rural Chalenge, Methuen, London.
20. Ozga W., 1960, Organizacja szkolnictwa w Polsce, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
21. Ozga W., 1974, Rozmieszczenie szkół w Polsce, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
22. Pilch T., 2002, Równość szans edukacyjnych w kontekście warunków społecznych i regulacji reformy oświaty, [w:] D. Waloszek, K. Wąż (red.), Nadzieja na zmianę. Szanse edukacyjne młodego pokolenia ze środowiska wiejskiego, Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, Zielona Góra.
23. Piwowarski R., 1992, Sieć szkolna a dostępność kształcenia, PWN, Warszawa.
24. Piwowarski R., 2000, Szkoły na wsi – edukacyjne wyzwanie, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
25. Szyszko-Bohusz A., 1974, Dojazdy młodzieży do szkół, Nauka dla Wszystkich, 225, PWN, Warszawa-Kraków.
26. Uliszak R., 2013, Wizja wsi małopolskiej – rok 2050 – spodziewane scenariusze zmian, Studia Obszarów Wiejskich, 31, s. 67–82.
27. Wilkin J. (red.), 2003, Podstawy strategii zintegrowanego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
28. Taylor Z., 1999, Przestrzenna dostępność miejsc zatrudnienia, kształcenia i usług a codzienna ruchliwość ludności wiejskiej, Prace Geograficzne IGiPZ PAN, 171, Warszawa.