doi:0033-2143

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu = Duration of snow cover and its variability in the Polish part of the Sudetes Mts. and their foreland Urban, Grzegorz

Object structure

Zaleganie pokrywy śnieżnej i jego zmienność w polskiej części Sudetów i na ich przedpolu = Duration of snow cover and its variability in the Polish part of the Sudetes Mts. and their foreland

Przegląd Geograficzny T. 87 z. 3 (2015)

snow cover ; Sudety Mountains ; regression equation ; tendency of changes ; "KLIMAT" project

Artykuł zawiera charakterystykę pokrywy śnieżnej w profilu pionowym polskiej części Sudetów i na ich przedpolu w sezonach 1965/66-2007/08. Podstawą charakterystyki były daty początku i końca pokrywy śnieżnej, rzeczywisty i potencjalny okres jej występowania oraz jej trwałość w poszczególnych latach (sezonach zimowych) na 20 stacjach IMGW. Wyznaczono pionowy profil analizowanych wskaźników w odniesieniu do wszystkich analizowanych stacji. Przedstawione w pracy równania regresji mają charakter ogólny, nie uwzględniają specyfiki warunków lokalnych. Określono także zmienność zalegania pokrywy śnieżnej w różnych strefach hipsometrycznych w sezonach 1951/52-2007/08 na 4 reprezentatywnych stacjach. Uzyskane wyniki stanowią ważny element regionalnej oceny współczesnego klimatu Polski. Mogą posłużyć do oceny warunków śniegowych w opracowaniach z zakresu ochrony środowiska, leśnictwa, turystyki, gospodarki przestrzennej, etc.

1. Bac S. jr., 1961, Szata śnieżna w zlewni źródliskowej Bobru, Zeszyty Naukowe WSR we Wrocławiu, 19, s. 61-72.
2. Bednorz E., 2002, Snow cover in western Poland and macro-scale circulation conditions, International Journal of Climatology, 22, s. 533-541.
3. Beniston M., 1997, Variations of snow depth and duration in the Swiss Alps over the last 50 years: links to changes in large-scale climatic forcings, Climate Change, 36, s. 281-300.
4. Beniston M., Rebetz M., Giorgi F., Marinucci MR., 1994, An analysis of regional climate change in Switzerland, Theoretical and Applied Climatology, 49, s. 135-159.
5. Brown R. D., Goodison B.E., 2005, Snow cover, [w:] Encyclopedia of Hydrological Sciences, red. M. G. Andersen i J. J. McDonnell, Wiley & Sons Ltd., 4, s. 2463-2474.
6. Dusza S., 1977, Prawdopodobieństwo występowania dobowych sum opadów o określonych wartościach w profilu pionowym Sudetów, Zakład Klimatologii, UJ, Kraków, maszynopis.
7. Falarz M., 1993, O warunkach meteorologicznych zimowania roślin uprawnych w Karpatach Zachodnich, Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, 36, s. 75-88.
8. Falarz M., 2000-2001, Zmienność wieloletnia występowania pokrywy śnieżnej w polskich Tatrach, [w:] Folia Geographica, seria: Geographica Physica, 31-32, s. 101-123.
9. Falarz M., 2004, Variability and trends in the duration and depth of snow cover in Poland in the 20th century, International Journal of Climatology, 24, 13, s. 1713-1727.
10. Falarz M., 2007, Potencjalny okres występowania pokrywy śnieżnej w Polsce i jego zmiany w XX wieku, [w:] K. Piotrowicz, R. Twardosz (red.), Wahania klimatu w różnych skalach przestrzennych i czasowych, IGiGP UJ, Kraków, s. 205-213.
11. Falarz M., 2010, Współczynnik trwałości pokrywy śnieżnej w Polsce – rozkład przestrzenny, ekstrema, zmiany wieloletnie, [w:] E. Bednorz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Warunki termiczne i opadowe, seria: Studia i Prace z Geografii i Geologii, 15, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 167-179.
12. Foster J., Owe M., Rango A., 1983, Snow cover and temperature relationships in North America and Eurasia, Journal of Climate and Applied Meteorology, 22, s. 460-469.
13. Hess M., Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B., 1980, O prawidłowościach piętrowego zróżnicowania stosunków klimatycznych w Sudetach, Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie, 71, Prace Geograficzne, 8, s. 167-201.
14. Hladný J., Sýkorá B., 1983, Klimatologie, hydrologie, sněhová pokraka, [w:] B. Sýkorá (red.), Krkonošský Národní Park, Státní zemědělské nakladatelství, Praha, s. 33-44.
15. Jaagus J., 1997, The impact of climate change on the snow cover pattern in Estonia, Climate Change, 36, s. 65–77.
16. Janiszewski F., 1988, Instrukcja dla stacji meteorologicznych, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
17. Kasprowicz T., 2010, Prawidłowości przestrzenne występowania pokrywy śnieżnej Polsce i próba ich regionalizacji, [w:] E. Bednorz (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Warunki termiczne i opadowe, seria: Studia i Prace z Geografii i Geologii, 15, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 181-198.
18. Kondracki J., 1988, Geografia fizyczna Polski, PWN, Warszawa.
19. Kosiba A., 1949, Częstość szaty śnieżnej na Ziemiach Śląskich, Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, B, 21, Wrocław, ss. 91.
20. Kożuchowski K, Żmudzka E., 2001, Ocieplenie w Polsce: skala i rozkład sezonowy zmian temperatury powietrza w drugiej połowie XX wieku, Przegląd Geofizyczny, 46, 1-2, s. 81-122.
21. Kwiatkowski J., 1978, Pokrywa śnieżna Sudetów, jej gęstość i zawarty w niej zapas wody, Czasopismo Geograficzne, 49, 4, s. 419-435.
22. Kwiatkowski J., 1985, Szata śnieżna, szadź i lawiny, [w:] A. Jahn (red.), Karkonosze Polskie, Ossolineum, Wrocław, s. 117-144.
23. Lapin M, Faško P., 1996, Snow cover and precipitation changes in Slovakia in the 1921-1996 period, [w:] Proceedings of the 24th International Conference on Alpine Meteorology, red. J. Rakovec, M. Zagar, HMI of Slovenia, Bled, s. 259-266.
24. Leśniak B., 1981, Współczynnik trwałości pokrywy śnieżnej na obszarze dorzecza górnej Wisły, Folia Geographica, seria: Geographica Physica, XIV, s. 89-102.
25. Migała K., 2005, Piętra klimatyczne w górach Europy a problem zmian globalnych, Acta Universitatis Wratislaviensis, 2718, Studia Geograficzne, 78.
26. Migała K., 2008, Prognoza zmian pluwio-termicznych w piętrach roślinno-klimatycznych na obszarze średniogórza europejskiego, [w:] Monitoring ekosystemów leśnych w Karkonoskim Parku Narodowym, Wydawnictwo ARGI, Wrocław, KPN, Jelenia Góra, s. 72-81.
27. Mrugasiewicz P., Sobik M., 2000, Morfologiczne i środowiskowe uwarunkowania pokrywy śnieżnej w polskiej części zlewni Izery, Acta Universitatis Wratislaviensis, 2269, Studia Geograficzne, 74, s. 159-172.
28. Nowosad M., 1992, Pokrywa śnieżna w Bieszczadach i warunki jej występowania, maszynopis w UMCS, Lublin.
29. Ojrzyńska H., Błaś M., Kryza M., Sobik M., Urban G., 2010, Znaczenie lasu oraz morfologii terenu w rozwoju pokrywy śnieżnej w Sudetach Zachodnich na przykładzie sezonu zimowego 2003/2004, Sylwan, 154 (6), s. 412-428.
30. Reunier H., 1935, Höhe und Andauer der Schneedecke im Riesengebirge, Meteorologische Zeitschrift, 52, 3.
31. Sobik M., Urban G., Błaś M., Kryza M., Tomczyński K., 2009, Uwarunkowania zalegania pokrywy śnieżnej w Sudetach Zachodnich w sezonach zimowych 2001/2002-2005/2006, Wiadomości MHGW, 3, 2-3, s. 31-47.
32. Szarejko Z., 1984, Obserwacje nad zanikaniem pokrywy śnieżnej na terenie zlewni górnej Kamiennej, [w:] Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe: Problematyka hydrologiczna i meteorologiczna małych zlewni rzecznych, Wrocław, 27-29 września 1984 r., Polskie Towarzystwo Geofizyczne, Wrocław, s. 230-231.
33. Szarejko Z., 1984, Struktura przestrzenna pokrywy śnieżnej na terenie zlewni górnej Kamiennej, [w:] Ogólnopolskie Sympozjum Naukowe: Problematyka hydrologiczna i meteorologiczna małych zlewni rzecznych, Wrocław, 27-29 września 1984 r., Polskie Towarzystwo Geofizyczne, Wrocław, s. 232-233.
34. Urban G., Richterová D., 2009, Assessment of snow conditions for skiing on selected examples from the Polish-Czech order area in the Western Sudetes Mountains, [w:] A. Pribullová, S. Bičárová (red.), Sustainable Development and Bioclimate, Reviewed Conference Proceedings, 5-8.10.2009, Stará Lesná, Geophysical Institute of the SAS, Stará Lesná, s. 60-61.
35. Urban G., Richterová D., 2010, Warunki śniegowe a uprawianie narciarstwa w Sudetach Zachodnich na polsko-czeskim pograniczu, Wiadomości MHGW, 3, 1-4, s. 3-28.
36. Urban G., Richterová D., Vajskebr V., 2011, Pokrywa śnieżna w październiku 2009 w Sudetach Zachodnich jako przykład zjawiska ekstremalnego, Wiadomości MHGW, 5, 4, s. 75-96.
37. Ustrnul Z., 1991, Porównawcza analiza stosunków termicznych Tatr i Karkonoszy, Acta Universitatis Wratislaviensis, 1213, 4, s. 173-178.
38. Wibig J., Głowicki B., 2002, Trends of minimum and maximum temperature in Poland, Climate Research, 20, s. 123-133.