Odrodzenie i Reformacja w Polsce T. 57 (2013), Dyskusje i propozycje

doi:0029-8514

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Antyklerykalizm szlachecki w Rzeczypospolitej Obojga Narodów jako problem badawczy Augustyniak, Urszula (1950– )

Object structure

Antyklerykalizm szlachecki w Rzeczypospolitej Obojga Narodów jako problem badawczy

Odrodzenie i Reformacja w Polsce T. 57 (2013)

Augustyniak, Urszula (1950– )

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Wydawnictwo Naukowe "Semper"

Warszawa

2013

s. 96-122 ; Streszcz. ang.

Czasopismo/Artykuł

Antyklerykalizm -- Polska -- 16-17 w. [JHPBN] ; Antyklerykalizm -- Polska -- historia [KABA] ; Kościół i państwo -- Polska -- 1500-1800 [KABA]

Anusik Zbigniew, Kasztelan krakowski Jerzy ks. Zbaraski (1574-1631). Szkic do portretu antyregalisty, „Przegląd Nauk Historycznych”, R. 9, 2010, 1, s. 55-138.
Atlas historyczny Polski. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, red. Henryk Rutkowski i in., Warszawa 2008, Neriton – IH PAN.
Augustyniak Urszula, Egzorbitancje dysydentow na sejmie 1627 roku jako przyczynek do rekonstrukcji ich programu ideowego za panowania Zygmunta III, w: Studia historyczno-prawne. Księga poświęcona pamięci prof. Jana Seredyki, red. W. Kaczorowski, Wydawnictwo UO, Opole 2008, s. 27-48.
Augustyniak Urszula, Jeszcze raz w sprawie tumultu wileńskiego 1639 i jego następstw, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 2006, 50, s. 169-190.
Augustyniak Urszula, Non de fide sed de securitate pacis. Wiara i polityka w poglądach ewangelików w Rzeczypospolitej w latach 1631-1632, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 44, 2000, s. 71-99.
Augustyniak Urszula, Państwo świeckie czy księże? Spór o rolę duchowieństwa katolickiego w Rzeczypospolitej w czasach Zygmunta III. Wybór tekstów, Warszawa 2012, Wydawnictwo Naukowe Semper.
Augustyniak Urszula, Paszkwil na śmierć haniebną jako narzędzie walki ideologicznej w Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. 60, 2012, 2, s. 185-198.
Augustyniak Urszula, Polemika z Jana Zamoyskiego projektem reformy elekcji. Przyczynek do poglądów politycznych opozycji za panowania Zygmunta III Wazy, „Kwartalnik Historyczny”, R. 104, 1997, nr 3, s. 3-26.
Bahlcke Joachim, Geistlichkeit und Politik. Der ständisch organisierte Klerus in Böhmen und Ungarn in der frühen Neuzeit, w: Ständefreiheit und Staatsgestaltung in Ostmitteleuropa. Ubernationale Gemeinsamkeiten in der politischen Kultur vom. 16.-18. Jahrhundert, hrsg. von Joachim Bahlcke, Hans-Jürgen Bömelburg, Norbert Kersken, , Leipzig 1996, Universitätsverlag, s. 161-185.
Bembus Mateusz, Kometa, to jest pogróżka z nieba na postrach, przestrogę i upomnienie ludzkie (1619), oprac. Sławomir Baczewski, Anna Nowicka-Struska, Lublin 2009, Wydawnictwo UMC-S, Lubelska Biblioteka Staropolska, 6.
Bogdan Franciszek, Sprawa wyjęcia polskich zakonów spod władzy biskupiej w epoce przedtrydenckiej, Rzym 1964, Instytut Wydawniczy Studiów Misyjnych Ojców Pallotynów, („Sacrum Poloniae Millenium”, t. 10).
Buchwald-Pelcowa Paulina, Pieśni patriotyczne i pieśni religijne po „potopie”, w: Literatura i kultura polska po „potopie”, red. Janusz Pelc, Barbara Otwinowska, Wrocław 1992, Ossolineum, s. 75-90.
Butterwick Richard, O ratunek Ojczyzny. Sprawa opodatkowania duchowieństwa katolickiego w początkach Sejmu Czteroletniego, w: Spory o państwo w dobie nowożytnej. Między racją stanu a partykularyzmem, red. Zbigniew Anusik, Łódź 2007, Wydawnictwo UŁ, s. 229-241.
Butterwick Richard, Polska rewolucja a Kościół katolicki 1788-1792, Kraków 2012, Wydawnictwo Arcana – Muzeum Historii Polski.
Czapliński Władysław, Andrzej Lipski h. Grabie (1572-1631), kanclerz w. koronny, biskup krakowski, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 17, Wrocław 1972, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 415-417.
Czapliński Władysław, O Polsce siedemnastowiecznej. Problemy i sprawy, Warszawa 1966, PIW.
Diariusz sejmu walnego warszawskiego z roku 1556/7, wyd. Stanisław Bodniak, Kórnik 1939, Biblioteka Kórnicka.
Dorobisz Janusz, Parlamentarna działalność Krzysztofa Zbaraskiego (1579-1627), w: Wobec króla i Rzeczypospolitej. Magnateria w XVI-XVIII wieku, red. Ewa Dubas-Urwanowicz, erzy. Urwanowicz, Kraków 2012, Avalon, s. 553-566.
Dzięgielewski Jan, Biskupi rzymskokatoliccy końca XVI-pierwszej połowy XVII w. i ich udział w kształtowaniu stosunkow wyznaniowych w Rzeczypospolitej, w: Między monarchą a demokracją. Studia z dziejów Polski XV-XVIII w., red. Anna Sucheni-Grabowska, Małgorzata Żaryn, Warszawa 1994, Wydawnictwo Sejmowe, s. 191-210.
Dzięgielewski Jan, Sprawa compositio inter status w latach 1632-1636, „Kwartalnik Historyczny”, R. 40, 1983, 1, s. 81-91.
Fijałek Jan, Życie i obyczaje kleru w Polsce średniowiecznej na tle ustawodawstwa synodalnego, Kraków 1997, Universitas.
Filipczak-Kocur Anna, „Contra majestatem” czy „pro publico bono”? Jerzy Zbaraski, kasztelan krakowski 1621 -1631, [w:] Faworyci i opozycjoniści, Król a elity polityczne w Rzeczypospolitej XV-XVIII wieku. Materiały konferencji naukowej zorganizowanej przez Zamek Królewski na Wawelu, Instytut Historii UJ i Instytut Historii UŚ w dniach 15-17 listopada 2004, red. Mariusz Markiewicz, Ryszard Skowron, Kraków 2006, Zamek Królewski na Wawelu, s. 261-282.
Frost Robert, Confessionalization and the army, w: Konfessionalisierung in Ostmitteleuropa. Wirkungen und religiose Wandeln im 16. und 17. Jahrhundert in Staat, Gesellschaft und Kultur, hrsg. Joachim Balcke, Arno Strohmeyer, Stuttgart 1999, F. Steiner, s. 139-160.
Gierowski Józef A., Kościół katolicki wobec wczesnego Oświecenia w Polsce, „Roczniki Humanistyczne”, 1977, 25, z. 2, s. 23-29.
Grad Stanisław, Kościelna działalność arcybiskupa i prymasa Jana Łaskiego, w: Studia z historii kościoła w Polsce, t. 5, Warszawa 1976, ATK, s. 181-322.
Grodziski Stanisław, Z dziejów staropolskiej kultury prawnej, Kraków 2004, Universitas.
Kalwin Jan, O zwierzchności świeckiej, porządne, według sznuru Pisma świętego opisanie. Zaraz o pożytkach i powinnościach urzędu jej. Z łacińskiego na polskie wiernie przetłumaczone. Anonimowy przekład polski dwudziestego rozdziału czwartej księgi „Institutio Christianae religionis” nunc uere demum suo titulo respondens z 1599 r., wyd. Wojciech Kriegseisen, Warszawa 2009, Wydawnictwo Naukowe Semper.
Karbownik Henryk, Ciężary stanu duchownego w Polsce na rzecz państwa od roku 1381 do połowy XVII wieku, Lublin 1980, Towarzystwo Naukowe KUL.
Karbownik Henryk, Obciążenia stanu duchownego w Polsce na rzecz państwa od połowy XVII w. do 1795, Lublin 1984, KUL.
Kempa Tomasz, Wobec kontrreformacji. Protestanci i prawosławni w obronie swobod wyznaniowych w Rzeczypospolitej w końcu XVI i w pierwszej połowie XVII wieku, Toruń 2007, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Kersten Adam, Problem władzy w Rzeczypospolitej czasu Wazów, w: O naprawę Rzeczypospolitej XVII XVIII w. Prace ofiarowane Władysławowi Czaplińskiemu w 60 rocznicę urodzin, red. Józef Gierowski i in., Warszawa 1965, PWN, s. 23-36.
Korolko Mirosław, Klejnot swobodnego sumienia. Polemika wokół konfederacji warszawskiej w latach 1573–1658, Warszawa 1974, Wydawnictwo PAX.
Kościelak Sławomir, Jezuici w Gdańsku, Kraków 2003, WAM, „Monografie Gdańskiego Towarzystwa Naukowego”.
Kościelak Sławomir, Katolicy w protestanckim Gdańsku od drugiej połowy XVI do końca XVIII wieku, Gdańsk 2012, Wydawnictwo UG.
Kot Stanisław, Oddziaływanie braci polskich zwanych socynjanami w Anglji, Warszawa 1936, [b. wyd.].
Kowalski Marek Daniel, Uposażenie krakowskiej kapituły katedralnej w średniowieczu, Kraków 2000, „Societas Vistulana”.
Kriegseisen Wojciech, „Krzywda nad wszystkie krzywdy – hiberna w Polszcze”. Problem świadczeń kleru katolickiego na wojsko Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII i na początku XVIII wieku, „Barok”, VIII/1(15), 2001, s. 19-38.
Kriegseisen Wojciech, Stosunki wyznaniowe w relacjach państwo-kościół między reformacją a oświeceniem (Rzesza Niemiecka – Niderlandy Północne – Rzeczpospolita polsko-litewska), Warszawa 2010, Wydawnictwo Naukowe Semper.
Lenart Mirosław, Miles pius et iustus. Żołnierz chrześcijański katolickiej wiary w kulturze i piśmiennictwie dawnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.), Warszawa 2009, IBL.
Lietuvos Vyriausiojo Tribunalo sprendimai 1583-1655, parenge Vytautas Raudeliūnas, Algirdas Baliulis, Vilnius 1988, Mintis, „Lietuvos Teisės Paminklai”, t. 3, nr 82, s. 399.
Litak Stanisław, Duchowieństwo polskie w okresie Oświecenia, „Wiek Oświecenia”, 1988, 5, s. 91-110.
Literatura mieszczańska w Polsce, t. 1, wyd. Kazimierz Budzyk, Hanna Budzykowa, Julian Lewański, Warszawa 1954, PIW.
Maciszewski Jarema, Wojna domowa w Polsce, cz. 1: Od Stężycy do Janowca, Warszawa 1968, Ossolineum.
Malcolm Noel, Jean Bodin and the authorship of „Colloquium heptaplomeres”, „Journal of the Warburg and Courtauld Institutes”, vol. 69, 2006, s. 95-150.
Markiewicz Mariusz, Problem antyklerykalizmu w czasach saskich, w: Rzeczpospolita wielu wyznań. Materiały z międzynarodowej konferencji, Krakow 18-20 listopada 2002 r., red. Adam Kaźmierczyk, Andrzej K. Link-Lenczowski, Mariusz Markiewicz, Krystyn Matwijowski, Kraków 2004, Księgarnia Akademicka, s. 340-347.
Matuszewski Józef, O państwie i Państwie, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, R. 10, 1958, 2, s. 77-104.
Myśl ari Myśl ariańska w Polsce XVII wieku. Antologia tekstów, wybór, oprac., wstęp i noty Zbigniew Ogonowski, Wrocław 1991, Ossolineum.ańska w Polsce XVII wieku. Antologia tekstów, wybór, oprac., wstęp i noty Zbigniew Ogonowski, Wrocław 1991, Ossolineum.
Nowak Zbigniew, Gdański paszkwil antyjezuicki z 1585 r. (Początki literatury antyjezuickiej w Polsce), „Rocznik Gdański”, 1966, 25, s. 51-69.
Obirek Stanisław, Wizja Kościoła i państwa w kazaniach ks. Piotra Skargi SJ, Kraków 1994, WAM.
Ohanowicz Alfred, Ciężary państwowe duchowieństwa w Polsce w drugiej połowie XV i w początkach XVI w., w: Studia nad historią prawa polskiego, t. III, z. 3, wyd. Oswald Balzer, Lwów 1911, Drukarnia UJ.
Ochmann Stefania, Pisma polityczne z czasów Jana Kazimierza Wazy, t. 1, Wrocław 1989, Ossolineum.
Opaliński Krzysztof, Satyry, oprac. Lesław Eustachiewicz, Wrocław 1958, Ossolineum.
Organiściak Wojciech, Duchowieństwo w Polsce według Wincentego Skrzetuskiego. Zagadnienia wybrane, w: Cuius regio, eius religio?: Zjazd Historyków Państwa i Prawa, Lublin, 20-23 IX 2006 r., red. Grzegorz Górski, Leszek Ćwikła, Marzena Lipska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji. Katedra Historii Państwa i Prawa, Lublin 2006, Wydawnictwo KUL, s. 115-129.
Pałucki Władysław, Drogi i bezdroża skarbowości polskiej XVI i pierwszej połowy XVII wieku, Wrocław 1974, Ossolineum.
Paprocka Elżbieta, Tolerowani, nielubiani. Katolicy w Elblągu w drugiej połowie XVII i w XVIII w., Warszawa 2009, Neriton.
Penz Helga, „Jesuitisieren der alten Orden”? Anmerkungen zum Verhältnis der Gesellschaft Jesu zu den österreichischen in konfessionellen Zeitalter, w: Jesuitische Frömmigkeitskulturen. Konfessionelle Interaktion in Ostmitteleuropa 1570-1700, hrsg. von Anna Ohlidal, Stefan Samerski, Stuttgart 2006, F. Steiner, („Forschungen zur Geschichte und Kultur des Östlichen Mitteleuropa”, Bd. 28), s. 143-161.
Pietrzyk-Reeves Dorota, Ład rzeczypospolitej. Polska myśl polityczna XVI wieku a klasyczna tradycja republikańska, Kraków 2012, Księgarnia Akademicka.
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego, t. II, wyd. J. Czubek, Kraków 1914-1918, PAU.
Pociecha Władysław, Walka sejmowa o przywileje Kościoła w Polsce 1520-37, „Reformacja w Polsce”, 1922, 7, s. 164-184.
Polak Wojciech, O dobro wspólne i egzekucję praw. Sejm 1565 roku w Piotrkowie, Toruń 2004, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Przyboś Adam, Grochowski Achacy h. Junosza (zm. 1633) biskup łucki, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 8, Wrocław 1959-1960, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 592-593.
Ptaszyński Maciej, Polska tolerancja czy początki oświecenia? Jonasz Szlichtyng (1592-1661) jako teolog „drugiej reformacji” w tym numerze OiRwP.
Reinhard, Rudolf, Der Wandel des geschichtlichen Verhältnisses von Kirche und Staat, w: Säkularisationen in Ostmitteleuropa, bearb. Joachim Koehler, Köln-Wien 1984, Böhlau, s. 15-32.
Reinhard Wolfgang, Was ist katholische Konfessionalisierung?, w: Die Katolische Konfessionalisierung. Wissenschaftliches Symposium der Gesellschaft zur Herausgabe des Corpus Canonicorum oder des Vereins fur Reformationsgeschichte 1993, hrsg. von Wolfgang Reinhard, Heinz Schilling, Münster 1995, Gütersloher Verlagshaus, s. 419-452.
Schilling Heinz, Konfesjonalizacja – Kościoł i państwo w Europie doby przednowoczesnej, przeł. J. Kałążny, Poznań 2010, Wydawnictwo Poznańskie („Poznańska Biblioteka Niemiecka”, nr 32).
Schultze Winfried, Vom Gemeinnutz zum Eigennutz. Über den Normenwandel in der ständischen Gesellschaft der frühen Neuzeit, „Historische Zeitschrift” 1986, 243, s. 591-626.
Schultze Winfried, Ständische Gesellschaft und Individualrechte, w: Grund- und Freiheitsrechte von der ständischen zur spätbürgerlichen Gesellschaft, hrsg. von Günter Birtsch, Göttingen 1987, Vandenhoeck & Ruprecht, s. 161-179.
Seredyka Jan, Rzeczpospolita w ostatnich latach panowania Zygmunta III (1629-1632), Opole 1978, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu, „Studia i Monografie WSP w Opolu”, t. 62.
Seredyka Jan, Sejm w Toruniu z 1626 r., Wrocław 1966, Ossolineum.
Seredyka Jan, Sejm zawiedzionych nadziei (1627), Opole 1981, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich w Opolu, „Studia i Monografie WSP w Opolu”, t. 72.
Seredyka Jan, Współczesna opinia publiczna wobec utworzenia i działalności komisji warszawskiej z 1627 r., [w:] O naprawę Rzeczypospolitej XVII-XVIII w. Prace ofiarowane Władysławowi Czaplińskiemu w 60 rocznicę urodzin, red. Józef Gierowski i in., Warszawa 1965, PWN, s. 49-67.
Skarga Piotr, Kazania sejmowe, oprac. Janusz Tazbir, Mirosław Korolko, Wrocław-Kraków 1972, Ossolineum.
Stec Wiesław, Literacki kształt polskich polemik antyjezuickich z lat 1578-1625, Białystok 1988, Rozprawy UW, nr 340.
Sucheni-Grabowska Anna, Odbudowa domeny królewskiej w Polsce 1504-1548, wyd. 2, Muzeum Historii Polski, Warszawa 2007.
Szady Bogumił, Prawo patronatu w Rzeczypospolitej w czasach nowożytnych. Podstawy i struktura, Lublin 2003, Liber.
Tazbir Janusz, Staropolski antyklerykalizm, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 2002, 3, s. 13-22.
Wołoszyn Jacek W., Problematyka wyznaniowa w praktyce parlamentarnej Rzeczypospolitej w latach 1648-1696, Wydawnictwo Naukowe Semper, Warszawa 2003.
Wyszomirska Monika, Szlachta a duchowieństwo w Rzeczypospolitej za Augusta III Wettyna, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, nr 3148, Historia CLXXVIII, Wrocław 2009, s. 415-423.
Wiślicz-Iwańczyk Tomasz, Zarobić na duszne zbawienie. Religijność chłopów małopolskich od połowy XVI do końca XVIII wieku, Warszawa 2001, Neriton – IH PAN.
Wiślicz Tomasz, Upodobanie. Małżeństwo i związki nieformalne na wsi polskiej XVII-XVIII wieku. Wyobrażenia społeczne i jednostkowe doświadczenia, Chronicon, Wrocław 2012.
Wizytacja kościoła parafialnego św. Bartłomieja w Płocku w 1609 r. Materiały źrodłowe do dziejow parafii, red. M. M. Grzybowski, przeł. T. Płóciennik, Stowarzyszenie Nasza Fara, Płock 2010.
Wróblewska Hanna, Antyklerykalizm w kulturze polskiej XVII w., „Euhemer – Przegląd Religioznawczy”, 1977, 2, s. 13-28.
Wyczański Andrzej, Z dziejów reform skarbowo-wojskowych za Zygmunta I. Próby relucji pospolitego ruszenia, „Przegląd Historyczny”, 1952, 63, z. 2, s. 287-304.