The Oder-Neisse line as Poland’s western border: As postulated and made a reality

Eberhardt, Piotr (1935–2020)

doi:0016-7282

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

The Oder-Neisse line as Poland’s western border: As postulated and made a reality Eberhardt, Piotr (1935–2020)

Object structure

The Oder-Neisse line as Poland’s western border: As postulated and made a reality

Geographia Polonica Vol. 88 No. 1 (2015)

Eberhardt, Piotr (1935–2020)

Oder-Neisse Line (Germany and Poland) ; western border of Poland ; Potsdam Conference (1945) ; international boundaries

This article presents the historical and political conditioning leading to the establishment of the contemporary Polish-German border along the ‘Oder-Neisse Line’ (formed by the rivers known in Poland as the Odra and Nysa Łużycka). It is recalled how – at the moment a Polish state first came into being in the 10th century – its western border also followed a course more or less coinciding with these same two rivers. In subsequent centuries,the political limits of the Polish and German spheres of influence shifted markedly to the east. However, as a result of the drastic reverse suffered by Nazi Germany, the western border of Poland was re-set at the Oder-Neisse Line. Consideration is given to both the causes and consequences of this far-reaching geopolitical decision taken at the Potsdam Conference by the victorious Three Powers of the USSR, UK and USA

1. Alekseev I.P. (ed.), 1914. Karta budushchei Evropy. Moscow: Izd. I. Alekseeva.
2. Baszkiewicz I., 1954. Powstanie zjednoczonego państwa polskiego na przełomie XIII i XIV wieku. Studia nad Historią Państwa i Prawa, ser. 2, vol. 1, Warszawa: Książka i Wiedza.
3. BDGG, 1985. Jalta - Potsdam und die Dokumente zur Zerstörung Europa. Beihefte zu Deutschland in Geschichte und Gegenwart, 13, Tübingen: Grabert Verlag.
4. Bełza S., 1902. My czy oni na Szląsku Polskim? Warszawa: Gebethner i Wolff.
5. Bierzanek R., Kukułka J. (eds.), 1965. Dokumenty i materiały na Konferencji Pokojowej w Paryżu w 1919 r. Dokumenty i materiały. Vol. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
6. Bolewski A., 1977. Z drogi do Poczdamu. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
7. Butler R., Pelly M.E., Yasamee H. J., (eds.), 1984. Documents on British policy overseas. Ser. 1, vol. 1, The Conference at Potsdam. July-August 1945, London: Her Majesty's Stationery Office.
8. Churchill W.S., 1950. The grand alliance. Vol. 3, Second World War, London: Cassel.
9. Churchill W.S., 1954a. The hinge of fate. Vol. 4, The Second World War, London: Cassel.
10. Churchill W.S., 1954b. Triumph and tragedy. Vol. 6, Second World War, London: Cassel.
11. Cieślak T., Stanisławska S., Zabiełło S., Kowalski W . T ., Jurkiewicz J., 1965. Sprawa polskaw czasie drugiej wojny światowej na arenie międzynarodowej.Zbiór dokumentów. Warszawa:Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, PaństwoweWydawnictwo Naukowe.
12. Consulibus aka Wakar W., 1926. Doświadczenia i błędy naszej polityki zagranicznej wobec zadań chwili. Warszawa: Nakładem Biura Społeczno Literackiego.
13. Debra J.A., 2003. The Oder-Neisse line. The United States, Poland and Germany in the cold War. Westport: Praeger
14. Dmowski R., 1908. Niemcy, Rosya i kwestya polska. Lwów: Towarzystwo Wydawnicze.
15. Domke S., Domke R., 2008. Podstawy polskiej granicy zachodniej w układach poczdamskich. Geopolityka: Biuletyn Naukowo-Analityczny Instytutu Geopolityki, 1, pp. 114-123.
16. Dynarski M., 1997. Ziemie postulowane (ziemie nowe) w prognozach i działaniach polskiego ruchu oporu 1939-1945. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławkiego.
17. Dynarski M., Derwiński Z., 1990. O Odrę, Nysę Łużycką i Bałtyk (1939-1944). Wrocław‑Warszawa: Uniwersytet Wrocławski.
18. Eberhardt P., 2003. Ethnic groups and population changes in twentieth-century. Central-Eastern Europe. History, data and analysis. New York: M.E. Sharpe.
19. Eberhardt P., 2011. Political migrations on Polish territories (1939-1950). Monografie IGiPZ PAN, 12, Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
20. Eberhardt P., 2012. The Curzon Line as the eastern boundary of Poland: The origins and the political background. Geographia Polonica, vol. 85, no. 1, pp. 5-21.
http://dx.doi.org/10.7163/GPol.2012.1.1 -
21. Feis H., 1960. Between war and peace. The Potsdam Conference. Princeton: Princeton University Press.
22. Gluck L., 1971. Od Ziem Postulowanych do Ziem Odzyskanych. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
23. Goguel R., Pohl H., 1956. Oder-Neisse. Berlin: Eine dokumentation Kongrs-Verl.
24. Hartenstein M.A., 2006. Die Geschichte der Oder- -Neisse Linie. München: Olzog Verlag.
25. Heitmann C., 2002. Die Stettin-Frage. Die KPD, die Sowjetunion und die deutsch-polnische Grenze 1945. Zeitschrift für Ostmitteleuropa Forschung, vol. 51, no. 1, pp. 25-63.
26. Karski J., 1998. Wielkie mocarstwa wobec Polski 1919-1945: Od Wersalu do Jałty. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu im. M. Curie-Skłodowskiej.
27. Kersten K., 1989. Jałta w polskiej perspektywie. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza.
28. Kętrzyński W., 1882. O ludności polskiej w Prusiech niegdyś Krzyżackich. Lwów: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
29. Kiełczewska-Zaleska M., 1946. O podstawy geograficzne Polski. Poznań: Instytut Zachodni.
30. Kiełczewska-Zaleska M., Gluck L., Kaczmarczyk Z ., Wojciechowski Z., 1946. O lewy brzeg Odry. Prace Instytutu Zachodniego, 5, Poznań: Wydawnictwo Instytutu Zachodniego.
31. Klafkowski A., 1970. Granica polsko-niemiecka po II Wojnie Światowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
32. Kochanowski J., Kosmala B., 2013. Deutschland, Polen und der Zweite Weltkrieg: Geschichte und Erinnerung. Potsdam-Warszawa: Deutsch-Polnisches Jugendwerks.
33. Kokot J., 1957. Logika Poczdamu. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
34. Kowalski W.T., Lippóczy P., 1971. Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej: Zbiór materiałów i dokumentów. Vol. 1, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
35. Kowalski W.T., Lippóczy P., 1971. Granica na Odrze i Nysie Łużyckiej: Zbiór materiałów i dokumentów. Vol. 1, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
36. Labuda G., 1974. Polska granica zachodnia: Tysiąc lat dziejów politycznych. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
37. Łahoda M., 1918. Zachodnia granica Polski. Warszawa: Komitet Obrony Narodowej.
38. Modrzew aka Prorok L., 1944. Dziedzictwo Piastów. Rzecz o polskiej granicy zachodniej. Warszawa: Narodowy Instytut Wydawniczy.
39. Morgenthau H., 1945. Germany is our problem. New York-London: Harper & Bros.
40. Mroczko M., 1986. Polska myśl zachodnia 1918-1939. Dzieje polskiej granicy zachodniej, 6, Poznań: Instytut Zachodni.
41. Musiał B., 2008. Niechaj Niemcy się przesuną". Stalin, Niemcy i przesunięcie granic Polski na zachód. Arcana, 79 (1), pp. 128-158.
42. Neyman L., 1941. Polska po wojnie. Warszawa: Szaniec.
43. Neyman L., 1941. Szaniec Bolesławów. Warszawa: Szaniec.
44. Orzechowski M., 1969. Odra – Nysy Łużycka –Bałtyk w polskiej myśli politycznej okresu drugiej wojny światowej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
45. Pajewski J., 1963. Problem polsko-niemiecki w traktacie wersalskim. Poznań: Instytut Zachodni.
46. Plokhy S.M., 2010. Yalta 1945. The price of peace. New York: Viking.
47. Rhode G., Wagner W., 1956. Quellen zur Entstehung der Oder-Neisse-Linie in den diplomatischen Verhandlungen während des Zweiten Weltkrieges. Deutschen Ostgebiete, 3, Stuttgart: Brentano Verlag.
48. RIIA, 1946. United Nations Documents 1941-1945. London: Royal Institute of International Affairs.
49. Romer E., 1945. Duch Polski Zachodniej. Kraków: Polski Związek Zachodni.
50. Roock R.C., 1990. Stalin fixes the Oder Neisse Line. Journal of Contemporary History, vol. 25, no. 4, pp. 467-488.
http://dx.doi.org/10.1177/002200949002500405 -
51. Rysiak G. (ed.), 1970. Zachodnia granica Polski na konferencji w Poczdamie: Zbiór dokumentów. Biuletyn Niemcoznawczy, no. 4-5 (28-29), Opole: Instytut Śląski.
52. Sansbury K., 1996. Churchill and Roosevelt at war: The war they fought and the peace they hoped to make. London: Macmillan.
53. Skubiszewski K., 1975. Zachodnia granica Polski w świetle traktatów. Studium Niemcoznawcze Instytutu Zachodniego, 26, Poznań: Instytut Zachodni.
54. Sułowski Z., 1952. Najstarsza granica zachodnia Polski. Przegląd Zachodni, 3-4, Poznań: Instytut Zachodni, pp. 343-383.
55. Thum G., 2011. Uprooted: How Breslau became Wrocław during the Century of expulxions. Princeton: Princeton University Press.
56. Timmermann H. (ed.), 1997. Potsdam 1945: Koncept, Taktik, Irrtum? Berlin: Duncker&Humblot.
57. Umiastowski R., 1921. Terytorium Polski pod względem wojskowym. Part 1, Warszawa: Książka.
58. USDS, 1945. The Conference of Berlin, 1945. Vol. 1, United States Department of State, Washington, DC: Government Printing Office, pp. 1509.
59. USDS, 1955. Foreign relations of the United States. Diplomatic Papers. The Conferences at Malta and Yalta 1945. United States Department of States, Washington, DC: Government Printing Office.
60. Wagner W., 1968. Die Entstehung der Oder-Neisse-Linie in den diplomatischen Verhandlungen während des Zweiten Weltkrieges. Marburg (Lahn): J.G. Herder Institut.
61. Wapiński R., 1994. Polska i małe ojczyzny Polaków: Z dziejów kształtowania się świadomości narodowej w XIX i XX wieku po wybuch II Wojny Światowej. Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
62. Wojciechowski Z., 1945. Polska-Niemcy: Dziesięć wieków zmagania. Prace Instytutu Zachodniego, 3, Poznań: Instytut Zachodni.
63. Zabiegło S. (ed.), 1958. Sprawa polska podczas II Wojny Światowej w świetle pamiętników. Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych.
64. Zaremba P., 1986. Walka o polski Szczecin. Wrocław- -Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
65. Zieliński H., 1964. Polska myśl polityczna a sprawa ziem zachodnich (przed 1914). Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka, vol. 19, no. 1-2, pp. 143-159.