Kosowska lecznica Apolinarego Tarnawskiego w doniesieniach polskojęzycznych czasopism uzdrowiskowych (XIX/XX w.)

Bednarz-Grzybek, Renata

doi:1230-5057

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Kosowska lecznica Apolinarego Tarnawskiego w doniesieniach polskojęzycznych czasopism uzdrowiskowych (XIX/XX w.) Bednarz-Grzybek, Renata

Object structure

Kosowska lecznica Apolinarego Tarnawskiego w doniesieniach polskojęzycznych czasopism uzdrowiskowych (XIX/XX w.)

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej T. 57 z. 2 (2022), Artykuły

Bednarz-Grzybek, Renata

Polska Akademia Nauk, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Warszawa

2022

Czasop. kontynuuje numerację wydaw. pt.: Studia z Dziejów ZSRR i Europy Środkowej ; Od 1994 r. wyd.: Wydaw. Nauk. Semper ; s. 5-26

Tarnawski, Apolinary (1851-1943) [KABA] ; Lecznica dra Apolinarego Tarnawskiego (Kosów) [KABA] ; Edukacja zdrowotna -- Polska -- 19 w. [KABA] ; Edukacja zdrowotna -- Polska -- 1900-1945 [KABA] ; Promocja zdrowia -- Polska -- 19 w. [KABA] ; Promocja zdrowia -- Polska -- 1900-1945 [KABA] ; Uzdrowiska -- Polska -- 19 w. -- czasopisma [KABA] ; Uzdrowiska -- Polska -- 1900-1945 -- czasopisma [KABA]

Artykuł prezentuje sylwetkę polskiego higienisty Apolinarego Tarnawskiego (1851–1943) oraz obraz prowadzonego przez niego zakładu przyrodoleczniczego w Kosowie na Pokuciu (1893–1914), prezentowany na łamach polskojęzycznych czasopism uzdrowiskowych na przełomie XIX i XX w., m.in. „Naszych Zdrojów”, „Przeglądu Zdrojowego”, „Przeglądu Zdrojowo-Kąpielowego”, „Przeglądu Zdrojowego i Turystycznego”, „Przeglądu Zdrojowo-Kąpielowego i Turystycznego”, „Przewodnika Kąpielowego”, „Zdroju Ciechocińskiego”, „Kuriera Ciechocińskiego”. Zakład Tarnawskiego uważany był za kresową szkołę higieny, stosowano w nim naturalne i innowacyjne w tym okresie sposoby leczenia: świeże powietrze, ruch i dietę jarską.

Bednarz-Grzybek R., Wychowanie zdrowotne w polskojęzycznych czasopismach uzdrowiskowych (1844–1914), Lublin 2018
Bołdyrew A., Społeczeństwo Królestwa Polskiego wobec patologii społecznych w latach 1864–1914, Łódź 2016
Brożek K., Polskie stowarzyszenia lekarskie 1805–1951, Warszawa 2005
Danielewicz E., Alkohol i zgubny jego wpływ na zdrowie i życie ludzkie, Kraków 1897
Franaszek P., Rozwój gospodarczy Galicji na przełomie wieków XIX i XX, w: Polacy i świat, kultura i zmiana. Studia historyczne i antropologiczne ofiarowane Profesor Halinie Florkowskiej-Frančić, zebrali J. Lencznarowicz, J. Pezda, A.A. Zięba, Kraków 2016, s. 175–191
Grekowicz M., Powiat Kosów. Huculszczyzna, Kosów 1932
Jandziś S., Zaborniak S., Pleśniak A., Z tradycji wodolecznictwa we Lwowie przed 1914, „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego Instytutu Leków” 13 (2015), nr 2, s. 187–197
Kargól M., „I litość bierze patrzeć na te turystki…” – ubiory sportowe i rekreacyjne w Galicji jako zjawisko odzwierciedlające przemiany mentalności, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” (2014), z. 3, s. 675–692
Kochański W., Działalność balneologicznych towarzystw naukowych w Polsce w latach 1858–1998, „Balneologia Polska” 41 (1999), z. 1–2, s. 138–146
Kosów, w: Encyklopedia Kresów, red. M. Karolczuk-Kędzierska [i in.], Kraków [2004], s. 206
Kowalenko H., Apolinary Tarnawski-prekursor profilaktyki szkodliwości cywilizacyjnych, „Balneologia Polska” 18 (1973), z. 1–3, s. 15–18
Kozaczka M., Ksiądz Julian Łukaszkiewicz (1857–1937) fundator, społecznik, publicysta, „Społeczeństwo i Rodzina” (2006), nr 3, s. 110–119
Krasińska I., Polskojęzyczne czasopisma abstynenckie w latach 1843–1914, Kraków 2018
Kuciel-Lewandowska J., Kierzek A., Początki lecznictwa uzdrowiskowego na ziemiach polskich, w: Historia polskiej kultury uzdrowiskowej, t. 2, red. B. Płonka-Syroka, A. Syroka, Wrocław 2012, s. 15–32
Libura E., Długo żujesz – długo żyjesz?, (dostęp: 14.12.2009)
Mazur E., Codzienność kuracjusza w uzdrowiskach na ziemiach polskich w drugiej połowie XIX i początku XX wieku, Warszawa 2016
Mazur E., Życie codzienne w uzdrowiskach w Królestwie Polskim i zachodnich guberniach Cesarstwa Rosyjskiego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” (2008), nr 2, s. 169–186
Ponikowska I., Ferson D., Nowoczesna medycyna uzdrowiskowa, Warszawa 2009
Pudłocki T., Rodzina Tarnawskich – trzy pokolenia absolwentów Gimnazjum i Liceum im. J. Słowackiego w Przemyślu, „Rocznik Gimnazjalny” (2003), nr 6, s. 248–255
Ryfowa A., Polska kultura fizyczna w czasach zaborów (1815–1918), w: Dzieje kultury fizycznej (do roku 1918), red. Z. Grot, T. Ziółkowska, Warszawa–Poznań 1990, s. 199–239
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. B. Chlebowski, W. Walewski, t. 8, Warszawa 1887
Stawiak-Ososińska M., Wilczak A., Władaj sobą. Bo jak przypilnujesz organizm będziesz żył długo – profilaktyka starzenia i starości według Apolinarego tarnawskiego, w: Historyczno-społeczne aspekty starzenia się i starości, red. M. Stawiak-Ososińska, A. Szplit, Kielce– Włocławek 2014, s. 65–83
Straburzyńska-Lupa A., Dziedzic S., Straburzyński G., Vinzenz Priessnitz, Sebastian Kneipp, Wilhelm Winternitz i ich wkład w rozwój wodolecznictwa w XIX i XX wieku, „Acta Balneologica” 56 (2014), nr 1, s. 51–55
Straburzyńska-Lupa S., Straburzyński G., Fizjoterapia, Warszawa 2006
Śródka A., Rozwój nauk podstawowych i przedklinicznych, w: Historia medycyny, red. T. Brzeziński, Warszawa 1995, s. 235–286
Tarkowska N., Lecznica narodu. Kulturotwórcza rola zakładu przyrodoleczniczego doktora Apolinarego Tarnawskiego w Kosowie na Pokuciu (1893–1939), Kraków 2016
Tarnawska-Busza C., Higiena życia codziennego, Londyn 1975
Tarnawski S.S., Zasłużony dla medycyny, „Afisz” 50 (2005), nr 22, s. 29
Tur-Marciszuk K., Kosów doktora Apolinarego, „Spotkania z Zabytkami” 22 (1998), nr 6, s. 11–13
Tur-Marciszuk K., Witkowski W., Dziedzictwo (nie)zapomniane? Zakład Przyrodoleczniczy doktora Apolinarego Tarnawskiego w Kosowie na Pokuciu, w: Architektura kurortowa. 24–25 kwietnia 2009 Połczyn Zdrój. Materiały konferencyjne. Ogólnopolska konferencja, Szczecin 2009, s. 121–144
Tur-Marciszuk K., Zakopane Huculszczyzny. Kosowska lecznica dra Tarnawskiego i zakopiańskie sanatorium dra Chramca – konsekwencje zmian właściciela, „Rocznik Podhalański” 10 (2007), nr 28, s. 127–144
Vigarello G., Historia czystości i brudu. Higiena ciała od czasów średniowiecza, tłum. B. Szwarcman-Czarnota, Warszawa 2012