Roman Knoll i Juliusz Łukasiewicz – dwie wizje miejsca Polski w Europie w przededniu wybuchu drugiej wojny światowej

Bartoszewicz, Henryk (1949– )

doi:0419-8824

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Roman Knoll i Juliusz Łukasiewicz – dwie wizje miejsca Polski w Europie w przededniu wybuchu drugiej wojny światowej Bartoszewicz, Henryk (1949– )

Object structure

Roman Knoll i Juliusz Łukasiewicz – dwie wizje miejsca Polski w Europie w przededniu wybuchu drugiej wojny światowej

Dzieje Najnowsze : [kwartalnik poświęcony historii XX wieku], R. 54 z. 1 (2022), Studia i artykuły

Bartoszewicz, Henryk (1949– )

Polska Akademia Nauk, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla

Institute of History of the Polish Academy of Sciences

Instytut Historii PAN

Warszawa

2022

p. 53-83 ; Summaries in English

Knoll, Roman (1898-1946) ; Łukasiewicz, Juliusz (1892-1951) ; diplomats, Polish - foreign countries - 1990-1945 ; Poland - foreign relations - 1918-1945 ; Poland - foreign relations - 1918-1939 - public opinion ; Poland - foreign relations - 1918-1945 - press coverage ; Poland’s place in Europe ; superpower propaganda

The subject of this article is the picture of Poland’s place in Europe at the end of 1938 and beginning of 1939, presented in two brochures published at the time by Roman Knoll and Juliusz Łukasiewicz. Both authors belonged to the group of prominent diplomats of the Second Republic of Poland. Knoll presented Poland as a country threatened by the aggression of the Third Reich; he also saw the possibility of concluding an anti-Polish German-Soviet pact. Łukasiewicz’s pamphlet, on the other hand, inscribed into the series of propaganda literature of the National Unity Camp (Obóz Zjednoczenia Narodowego), which saw the then Republic of Poland at least as a European regional power.

Balcerak W., Z dziejów polityki wschodniej Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 2019
Bartoszewicz H., Kijowska Filarecja. Z dziejów polskich organizacji niepodległościowych na Ukrainie przed wybuchem rewolucji rosyjskiej, w: Polska i jej wschodni sąsiedzi, seria: „Studia Wschodnioznawcze”, t. VIII, Rzeszów 2007, s. 16–28
Bartoszewicz H., Polacy w Kijowie wobec niepodległości Rzeczypospolitej i Ukrainy w przededniu wybuchu pierwszej wojny światowej, w: Imperia, narody i społeczeństwa Europy Wschodniej i Środkowej na progu pierwszej wojny światowej, red. A. Nowak, przy współpr. M. Banaszkiewicza, Warszawa 2016, s. 501–524
Bartoszewicz H., Polityka wschodnia II Rzeczypospolitej w świetle polskich dokumentów dyplomatycznych 1931 r., „Dzieje Najnowsze” 2009, nr 4, s. 127–143
Bartoszewicz H., Roman Knoll – polityk i dyplomata, Warszawa 2018
Bartoszewicz H., Romana Knolla oceny przeszłości i wizje przyszłości, „Dzieje Najnowsze” 2016, nr 4, s. 65–88
Batowski H., Łukasiewicz Juliusz (1892–1951), w: Polski Słownik Biograficzny, t. XVIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973, s. 527–529
Bocheński A., Między Niemcami a Rosją, Warszawa 1937
Bocheński A., Między Niemcami a Rosją, posłowie M. Pruszyński, Warszawa 1994
Borodziej W., Górny M., Nasza wojna, t. I: Imperia 1912–1916, Warszawa 2014
Borodziej W., Górny M., Nasza wojna, t. II: Narody 1917–1923, Warszawa 2018
Cepnik K., Wódz Naczelny i Marszałek Polski Edward Śmigły-Rydz. Życie i czyny, Lwów 1937
Ciesielski A., Życie i czyny Naczelnego Wodza i Marszałka Polski Edwarda Śmigłego Rydza, wyd. 3, Łódź 1939
Fiutowski T., Zawsze zwycięski Marszałek Edward Śmigły-Rydz, Włocławek 1937
Gmurczyk-Wrońska M., Negocjacje polsko-sowieckie o pakt o nieagresji w roku 1927 i w latach 1931–1932, „Dzieje Najnowsze” 2012, nr 3, s. 21–52
Gregorowicz S., Polsko-radzieckie stosunki polityczne w latach 1932–1935, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1982
Gregorowicz S., Zacharias M.J., Polska – Związek Sowiecki. Stosunki polityczne 1925–1939, Warszawa 1995
II Rzeczpospolita wobec ruchu prometejskiego, oprac. P. Libera, Warszawa 2013
Jędrzejewicz W., Juliusz Łukasiewicz. Szkic biograficzny, w: Dyplomata w Paryżu 1936–1939. Wspomnienia i dokumenty Juliusza Łukasiewicza ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej, oprac. W. Jędrzejewicz i H. Bułhak, wyd. rozsz., Londyn 1989
Kała G., Obóz Zjednoczenia Narodowego w wyborach do sejmu i senatu w 1938 roku, „Colloquium” 2015, nr 2, s. 7–46
Kamiński M.K., Konflikt polsko-czeski 1918–1921, Warszawa 2001
Kaszuba E., System propagandy państwowej obozu rządzącego w Polsce w latach 1926–1939, Toruń 2004
Knoll R., Uwagi o polskiej polityce 1939, Warszawa 1939
Kochnowski R., Mit mocarstwowości w myśli politycznej II RP, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica” 2017, t. XVIII, s. 61–71
Kornat M., Polska 1939 roku wobec paktu Ribbentrop-Mołotow. Problem zbliżenia niemiecko-sowieckiego w polityce zagranicznej II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002
Kornat M., „Polska jest mocarstwem” – czyli z dziejów polskiej kultury politycznej XX wieku, w: idem, Polityka równowagi 1934–1939. Polska między Wschodem a Zachodem, Kraków 2007, s. 60–126
Kornat M., Posłowie i ambasadorzy polscy w Związku Sowieckim (1921–1939 i 1941–1943), „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2004, t. IV, nr 5 (21), s. 129–204
Korzeniowski M., Za Złotą Bramą. Działalność społeczno-kulturalna Polaków w Kijowie w latach 1905–1920, Lublin 2009
Langer A., Wódz Polski. Marszałek Edward Śmigły-Rydz, Kraków 1937
Łossowski P., Stosunki polsko-litewskie 1921–1938, Warszawa 1997
Łukasiewicz J., Aleksander Skrzyński, Warszawa 1932
Łukasiewicz J., Polska jest mocarstwem, Warszawa 1938
Łukomski G., Generał brygady Antoni Szymański (1894–1973). Wielkopolanin – żołnierz i dyplomata, Pruszków–Warszawa–Londyn 2006
Materski W., Na widecie. II Rzeczpospolita wobec Sowietów 1918–1943, Warszawa 2005
Materski W., Tarcza Europy. Stosunki polsko-sowieckie 1918–1939, Warszawa 1994
Miedziński B., Droga do Moskwy, „Kultura” (Paryż) 1963, nr 6, s. 74–86
Miedziński B., Pakty wilanowskie, „Kultura” (Paryż) 1963, nr 7–8, s. 113–132
Molenda J., Polska w Wielkiej Wojnie 1914–1918. Kilka refleksji w sprawie stanu badań (cz. I 1914–1939), „Dzieje Najnowsze” 2014, nr 3, s. 57–70
Molenda J., Polska w Wielkiej Wojnie 1914–1918. Kilka refleksji w sprawie stanu badań (cz. II 1939–2014), „Dzieje Najnowsze” 2015, nr 1, s. 167–190
Müller R.D., Wspólny wróg. Hitlerowskie Niemcy i Polska przeciw Związkowi Radzieckiemu, tłum. S. Kupisz, Warszawa 2013
Noël L., Agresja niemiecka na Polskę, tłum. M. Zamieńska, Warszawa 1966
Notkowski A., Prasa w systemie propagandy rządowej w Polsce (1926–1939). Studium techniki władzy, Warszawa–Łódź 1987
Nowak A., Pierwsza zdrada Zachodu. 1920 – zapomniany appeasement, Kraków 2015
Pajewski J., Odbudowanie państwa polskiego 1914–1918, Warszawa 1978
Rudziński E., Zagraniczna polityka prasowa sanacji a działalność agencji informacyjnych, „Rocznik Czasopiśmiennictwa Polskiego” 1969, t. VIII, z. 4, s. 537–568
Skrzypek A., W kręgu koncepcji „Międzymorza” i taktyki balansowania (maj 1935 – wrzesień 1938), w: Historia dyplomacji polskiej, t. IV: 1918–1939, red. P. Łossowski, Warszawa 1995, s. 493–572
Szymczak D., Między Habsburgami a Hohenzollernami. Rywalizacja niemiecko-austro-węgierska w okresie I wojny światowej a odbudowa państwa polskiego, Kraków 2009
Wierzejski W.K., Fragmenty dziejów polskiej młodzieży akademickiej w Kijowie 1834–1920, Warszawa 1939
Wyszczelski L., Polska mocarstwowa. Wizje i koncepcje obozów politycznych II Rzeczypospolitej, Warszawa 2015
Żerko S., Stosunki polsko-niemieckie 1938–1939, Poznań 1998