Szlachcic w domu. Wystrój i wyposażenie siedzib szlacheckich w ziemi zakroczymskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku

Główka, Dariusz

doi:0023-5881

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Szlachcic w domu. Wystrój i wyposażenie siedzib szlacheckich w ziemi zakroczymskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku Główka, Dariusz

Object structure

Szlachcic w domu. Wystrój i wyposażenie siedzib szlacheckich w ziemi zakroczymskiej w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej R. 69 Nr 3

Główka, Dariusz

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

probate inventories ; living conditions ; noble residences ; nobility ; Mazovia

The article characterises the objects listed in 238 lists of movables from the years 1677–1795 recorded in the registers from the chancellery of the Zakroczym nobility court. These items constituted the decor and furnishings of the houses of the nobility in the Zakroczym Land in Mazovia. The set of objects, which were used daily inside the residences by the owners and their closest family, was similar to that known from other social environments and other regions of the Commonwealth of Poland. The differentiating elements, emphasising the social status, were: raw materials, colours, finishing, and ornamentation, as well as the quantity of items. The article indicates certain tendencies that were readily apparent in the analysed period, including the gradual disappearance of traditional elements of interior decoration (such as oriental textiles) and in the second half of the 18th century more frequent use of screens, canopy beds, an increase in the average number of chests, table linen, and tableware, as well as the arrival (although still on a limited scale) of furniture novelties (for instance, round or folding tables, suits consisting of a sofa and chairs, chests of drawers), and use of faïence and porcelain vessels

Barylewska-Szymańska Ewa. 2015. Od piwnic po strych. Wnętrza domów gdańskich drugiej połowy XVIII wieku, Gdańsk
Dumanowski Jarosław. 2006. Świat rzeczy szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku, Toruń
Gajewska Mirosława. 1975. Wyposażenie w sprzęty mieszczańskich gospodarstw domowych Poznania i Warszawy w XVIII wieku, [w:] M. Gajewska, W. Kalinowski, E. Kowecka, N. Miks-Rudkowska, Dom i mieszkanie w Polsce (druga połowa XVII–XIX w.), Studia i Materiały z Historii KulturyMaterialnej, t. L, Wrocław, s. 145–238
Główka Dariusz. 2004. Majątek osobisty duchowieństwa katolickiego w Koronie w XVII i XVIII wieku, Studia i Materiały z Historii Kultury Materialnej, t. LX, Warszawa
Główka Dariusz. 2018. Siedziby szlacheckie w ziemi zakroczymskiej w XVII i XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. LXVI, nr 4, s. 475–486
Kitowicz Jędrzej. 1985. Opis obyczajów za panowania Augusta III, Warszawa
Klonder Andrzej 2001. Mienie godne szlachcica i mieszczanina w krajach Europy Środkowej w XVII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. XLXIX, nr 1–2, s. 81–94
Penkała Anna. 2016. Materia droższa od srebra, „farfurki” i „porcelanki” na szlacheckich stołach w świetle inwentarzy oblatowanych w krakowskich księgach grodzkich z XVIII w., [w:] Wiktuały, kuchnia, kultura jedzenia w perspektywie historycznej, red. P. Jędrzejewski, P. Magiera, K. Skrężyna, G. Szuster, Kraków, s. 160–170
Penkała-Jastrzębska Anna. 2020. Mit srebrnej łyżeczki? Przedmioty prestiżowe w szlacheckich inwentarzach majątkowych z ksiąg grodzkich województwa krakowskiego w czasach saskich, „Kwartalnik Historyczny”, R. CXXVII, nr 1, s. 33–62, https://doi.org/10.12775/KH.2020.127.1.02 (dostęp 02.09.2021)
Pielas Jacek. 2018. Wyposażenie i wystrój wnętrz siedzib szlachty sandomierskiej w XVII i pierwszej połowie XVIII wieku, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. LXVII, nr 1, s. 55–72
Pośpiech Andrzej. 1992a. Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa
Pośpiech Andrzej. 1992b. Srebrna łyżka — probierz szlacheckiej zamożności? (Przykład Wielkopolski XVII wieku), [w:] Nędza i dostatek na ziemiach polskich od średniowiecza po wiek XX. Materiały z sesji zorganizowanej przez IHKM PAN 20–22 maja 1991 r. w Warszawie, red. J. Sztetyłło, Warszawa, s. 151–162
Roćko Agata. 2013, Porcelomania oświeconych, [w:] Codzienność i niecodzienność oświeconych, t. l: Przyjemności, pasje i upodobania, red. B. Mazurkowa, Katowice 2013, s. 127–145