Were Elections in the Socialist Countries Elections at All? The Case of Elections to the Sejm in Communist-Ruled Poland

The article presents the current state of research into parliamentary elections in Poland during the period of communist rule. The author outlines the development of the electoral system of the Polish People’s Republic in the 1940s and 50s, and also analyses its singular features in the years when elections to the Sejm were fully controlled by the ruling Polish United Workers’ Party. The final part of the paper is devoted to elections in the 1980s, when this electoral model collapsed, thereby contributing to the disintegration of the communist dictatorship in Poland.

Barany, Zoltan D., ‘Elections in Hungary’, in Elections in Socialist States, ed. Robert K. Furtak, New York: St. Martin’s Press, 1990, pp. 71–97.
Beetham, David, The Legitimation of Power, Basingstoke and New York: Palgrave Macmillan, 2013.
Brunner, Georg, ‘Elections in the Soviet Union’, in Elections in Socialist States, ed. Robert K. Furtak, New York: St. Martin’s Press, 1990, pp. 20–52.
Cherek, Adam, ‘Przyczyna zwycięstwa?: Historia plakatów wyborczych Komitetu Obywatelskiego “Solidarność” z Lechem Wałęsą’, in Krok ku wolności: Wybory czerwcowe 1989 i ich konsekwencje, ed. Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak and Rafał Reczek, Poznań: Instytut Pamięci Narodowej; Uniwersytet Adama Mickiewicza, 2015, pp. 317–31.
Churska-Wołoszczak, Kamila, Referendum ludowe i wybory do Sejmu Ustawodawczego w województwie pomorskim (1946–1947), Bydgoszcz and Gdańsk: Instytut Pamięci Narodowej, 2014.
Codogni, Paulina, Wybory czerwcowe 1989 r.: U progu przemiany ustrojowej, Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, 2012.
Dąbrowska, Maria, Dzienniki: 1914–1965, 13 vols, Warsaw: Polska Akademia Nauk, Wydział I Nauk Społecznych, Komitet Nauk o Literaturze, 2009, vol. 10.
Danilecki, Tomasz, Między zaangażowaniem, przystosowaniem i sprzeciwem: Postawy mieszkańców województwa białostockiego wobec wyborów powszechnych w latach 1957–1969, Białystok and Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, 2019.
Dokumenty władz NSZZ ‘Solidarność’ 1981–1989, ed. Jan Olaszek, Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, 2010.
Drygalski, Jerzy, and Jacek Kwaśniewski, ‘No-Choice Elections’, Soviet Studies, 42, 1990, 2, pp. 295–315.
Dudek, Antoni, Reglamentowana rewolucja: Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988–1990, Cracow: Wydawnictwo Znak, 2014.
Eisler, Jerzy, The ‘Polish Months’: Communist-ruled Poland in Crisis, transl. Jerzy Giebułtowski, Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, 2019.
Elections in Europe: A Data Handbook, ed. Dieter Nohlen and Philip Stöver, Baden-Baden: Nomos, 2010.
Elections in Socialist States, ed. Robert K. Furtak, New York: St. Martin’s Press, 1990.
Elections Without Choice, ed. Guy Hermet, Richard Rose and Alain Rouquié, London and Basingstoke: The Macmillan Press Ltd, 1978.
Friedgut, Theodore H., Political Participation in the USSR, Princeton, NJ: Princeton University Press, 1979.
Giurescu, Dinu C., Fakers: The 1946 Elections, transl. Adriana Cerkez, Boulder, CO: East European Monographs, 2009.
Glaessner, Gert-Joachim, ‘Elections in the German Democratic Republic’, in Elections in Socialist States, ed. Robert K. Furtak, New York: St. Martin’s Press, 1990, pp. 53–70.
Heumos, Peter, ‘Works Council Elections in Czechoslovakia, 1948–1968’, Voting for Hitler and Stalin: Elections under 20th Century Dictatorships, ed. Ralph Jessen and Hedwig Richter, Frankfurt am Main: Campus Verlag, 2011, pp. 186–203.
Kersten, Krystyna, Narodziny systemu władzy: Polska 1944–1948, Warsaw: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk; Fundacja Kerstenów; Textura Jerzy Giebułtowski, 2018.
Koseła, Krzysztof, ‘Rola Kościoła katolickiego w kampanii przed wyborami czerwcowymi’, in Wyniki badań – wyniki wyborów 4 czerwca 1989, ed. Lena Kolarska-Bobińska, Piotr Łukasiewicz and Zbysław W. Rykowski, Warsaw: Ośrodek Badań Społecznych, 1990, pp. 95–142.
Koseski, Adam, ‘Walka o władzę w Bułgarii’, in Czy Europa Środkowo-Wschodnia mogła wybić się na wolność?, ed. Tadeusz Kisielewski and Norbert Kasparek, Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna, 1996, pp. 123–45.
Kowal, Paweł, Koniec systemu władzy: Polityka ekipy gen. Wojciecha Jaruzelskiego w latach 1986–1989, Warsaw: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk; Instytut Pamięci Narodowej; Wydawnictwo Trio, 2012.
Lebeda, Tomáš, ‘Czech Republic’, in Elections in Europe: A Data Handbook, ed. Dieter Nohlen and Philip Stöver, Baden-Baden: Nomos, 2010, pp. 453–500.
Lindner, Ralf, and Rainer-Olaf Schultze, ‘Germany’, in Elections in Europe: A Data Handbook, ed. Dieter Nohlen and Philip Stöver, Baden-Baden: Nomos, 2010, pp.723–806.
Linz, Juan J., ‘Non-Competitive Elections in Europe’, in Elections Without Choice, ed. Guy Hermet, Richard Rose and Alain Rouquié, London and Basingstoke: The Macmillan Press Ltd, 1978, pp. 36–65.
Machcewicz, Paweł, Rebellious Satellite: Poland 1956, transl. Maya Latynski, Washington, DC: Woodrow Wilson Center Press; Stanford, CA: Stanford University Press, 2009.
Machcewicz, Paweł, ‘Wstęp’, in Kampania wyborcza i wybory do Sejmu 20 stycznia 1957, ed. Paweł Machcewicz, Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe, 2000.
Merl, Stephan, ‘Elections in the Soviet Union, 1937–1989: A View into a Paternalistic World from Below’, in Voting for Hitler and Stalin: Elections under 20th Century Dictatorships, ed. Ralph Jessen and Hedwig Richter, Frankfurt am Main: Campus Verlag, 2011, pp. 276–308.
Mote, Max E., Soviet Local and Republic Elections: A Description of the 1963 Elections in Leningrad Based on Official Documents, Press Accounts, and Private Interviews, Stanford, CA: The Hoover Institution on War, Revolution, and Peace, 1965.
Motyka, Grzegorz, Na białych Polaków obława: Wojska NKWD w walce z polskim podziemiem 1944–1953, Cracow: Wydawnictwo Literackie, 2014.
Okrągły Stół, ed. Krzysztof Dubiński, Warsaw: Krajowa Agencja Promocyjna, 1999.
Olejniczak, Joanna, Wybory do Sejmu i rad narodowych w województwie bydgoskim w okresie tzw. małej stabilizacji (1956–1970), Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.
Osękowski, Czesław, Referendum 30 czerwca 1946 roku w Polsce, Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe, 2000.
Osękowski, Czesław, Wybory do sejmu 19 stycznia 1947 roku w Polsce, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2000.
Petrov, Nikita, ‘Sztuka wygrywania wyborów’, Karta, 18, 1996, pp. 121–29.
Pravda, Alex, ‘Elections in Communist Party States’, in Communist Politics: A Reader, ed. Stephen White and Daniel Nelson, Basingstoke and London: Macmillan Education Ltd, 1986, pp. 27–54.
Problemy frontu narodowego w europejskich państwach socjalistycznych, ed. Marian Rybicki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1973.
Referendum z 30 czerwca 1946 r.: Przebieg i wyniki, ed. Andrzej Paczkowski, Warsaw: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 1993.
Richter, Hedwig, ‘Mass Obedience: Practices and Functions of Elections in the German Democratic Republic’, Voting for Hitler and Stalin: Elections under 20th Century Dictatorships, ed. Ralph Jessen and Hedwig Richter, Frankfurt am Main: Campus Verlag, 2011, pp. 103–25.
Romanow, Zenon, Demokracja ludowa w praktyce: Wybory do Sejmu i rad narodowych w województwie koszalińskim w latach 1950–1975, Słupsk: Wydawnictwo Akademii Pomorskiej, 2019.
Rupnik, Jacques, ‘The Military and ‘Normalisation’ in Poland’, in Eastern Europe: Political Crisis and Legitimation, ed. Paul G. Lewis, London and Sydney: Croom Helm, 1984, pp. 154–75.
Siedziako, Michał, Bez wyboru: Głosowania do Sejmu PRL (1952–1989), Warsaw: Instytut Pamięci Narodowej, 2018.
Siedziako, Michał, ‘Manipulacje i fałszerstwa wyborcze w wyborach do Sejmu PRL (1952–1985)’, Pamięć i Sprawiedliwość, 27, 2016, 1, pp. 112–39.
Siedziako, Michał, ‘Przygotowanie wyborów do Sejmu PRL I kadencji w 1952 roku jako element procesu sowietyzacji Polski po II wojnie światowej’, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, 144, 2017, 4, pp. 739–58.
Siedziako, Michał, ‘Społeczna percepcja wyborów w PRL w świetle listów nadesłanych do władz podczas konsultacji projektu nowej ordynacji wyborczej do Sejmu w 1985 roku’, DN, 50, 2018, 4, pp. 181–200.
Skobelski, Robert, ‘Controversies Surrounding the Selection of Candidates for MPs Before the Election to the PRL Sejm of January 1957’, Res Historica, 49, 2020, pp. 425–64.
Skobelski, Robert, ‘Ostatnia odsłona odwilży: Kampania przed wyborami do Sejmu PRL ze stycznia 1957 roku’, Pamięć i Sprawiedliwość, 35, 2020, 1, pp. 402–35.
Skorut, Paweł, Front Jedności Narodu: Od narodzin idei do upadku politycznego pozoru, Cracow: Attyka, 2015.
Słodkowska, Inka, Komitety Obywatelskie 1989–1992: Rdzeń polskiej transformacji, Warsaw: Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, 2014.
Sokół, Wojciech, ‘Systemy wyborcze w Polsce Ludowej – uwarunkowania, mechanizmy i konsekwencje polityczne’, in Wybory i referenda w PRL, ed. Sebastian Ligarski and Michał Siedziako, Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej, 2014, pp. 23–44.
Stokłosa, Robert, ‘Wybory do Sejmu PRL w latach 1957–1969 w świetle wrocławskiej prasy’, in Obraz wyborów w prasie XIX i XX wieku na Pomorzu, Śląsku i w Wielkopolsce, ed. Agnieszka Chlebowska and Joanna Nowosielska-Sobel, Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, 2007, pp. 363–79.
Szymczak, Tadeusz, Ustrój europejskich państw socjalistycznych, Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988.
Uchwały Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od IX do X Zjazdu, Warsaw: Książka i Wiedza, 1986.
Voting for Hitler and Stalin: Elections under 20th Century Dictatorships, ed. Ralph Jessen and Hedwig Richter, Frankfurt am Main: Campus Verlag, 2011.
Wojsław, Jacek, ‘Kampania propagandowa towarzysząca wyborom do Sejmu z 26 października 1952 roku’, Polska 1944/45–1989: Studia i Materiały, 9, 2010, pp. 133–53.
Wolle, Stefan, Wspaniały świat dyktatury: Codzienność i władza w NRD 1971–1989, transl. Elżbieta Kaźmierczak and Witold Leder, Warsaw: Wiedza Powszechna, 2003.
Wrona, Janusz, ‘Wstęp’, in Kampania wyborcza i wybory do Sejmu Ustawodawczego 19 stycznia 1947, ed. Janusz Wrona, Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe, 1999.
Wybory i referenda w PRL, ed. Sebastian Ligarski and Michał Siedziako, Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej, 2014.
Zaćmiński, Andrzej, Kampania wyborcza i wybory do Sejmu PRL I kadencji z 1952 r.: Studium totalitarnej elekcji parlamentarnej, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2020.
Zaćmiński, Andrzej, ‘Poezja agitacyjna w kampanii wyborczej do Sejmu PRL pierwszej kadencji z 26 października 1952 r.: Tematyka – Obrazowanie – Polityka’, DN, 50, 2018, 2, pp. 181–214.
Zaremba, Marcin, Komunizm, legitymizacja, nacjonalizm: Nacjonalistyczna legitymizacja władzy komunistycznej w Polsce, Warsaw: Wydawnictwo Trio, 2005.
Zawadzka, Barbara, Model przedstawicielstwa socjalistycznego: Studium porównawcze z teorii reprezentacji, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1980.